top of page

ÖZBEKİSTAN SEYAHATİ 1

Uluslararası bir konferans için çağrı alınca, uzun süreden beri gitmek istediğim Türk ülkelerinden birine Özbekistan’a yönelik hazırlıklara başlamıştım. Aslında yıllardır vermekte olduğum Türk Dünyası Coğrafyası dersi münasebeti ile bu bölge ve ülke hakkında literatür bilgisine sahiptim. Ancak bir coğrafyası olarak görmenin, kitabi bilgiden daha önemli olduğunu biliyorum. Taşkent hava alanına sabaha karşı indik. Otele yerleştikten sonra yatıp dinlenmek yerine, kahvaltı saatine kadar yakın çevre turu yapmanın uygun olacağına karar vererek otelden çıktığımızda; ilk göze çapan şeylerden biri caddelerin temizliği, genişliği, kavşakların düzenciliği, yaya yollarının genişliği ve yeşillendirilmiş olmasıydı. Cadde boyunda eski binaların yıkılarak yerine prestij binalarının yapılacağı inşaat sahasından geçerken, sokaklardan birinden aniden önümüze tek eşeğin çektiği araba çıkınca birden şaşırdık. Cadde boyunca devam ederek kavşağa gelirken dikkatimizi çeken bazı noktalar var. Bunlar cadde boyunca SSCB döneminde yapılmış yüksek binalardı. Trafik akışında düzen olmamasına karşılık, kavşaklarda trafik ışıklarına geldiğimizde; ışıklara uyum konusunda çok hassas oldukları dikkat çekiciydi. Trafikte dikkati çeken bir başka özellik ise her iki araçtan bir ya Chavrolet veya Dawoo olması ve araçların modellerinin oldukça yeni olmasıydı. Sonradan öğrendik ki, Özbekistan devleti bu iki şirketin Özbekistan’da ortak otomobil fabrikası kurması konusunda anlaşmış ve izin vermişti. Yürüyüşe devam ettiğimizde daimi pazar yeri, devamında kiliselerden oluşan bir alan ile karşılaştık. Pazar yerine girdiğimizde oldukça temiz ve düzenli olduğu dikkat çekiyordu. Şehir turuna başladığımızda bizi şaşırtacak o kadar çok şey vardı ki. Mesela yol boyunca gördüğümüz dükkânların tabelaları Matbuot (matbuat) veya Uba q. (Oba köyü), Gülistan, Alemdar, Saroy q. (Saray köyü), Bolalar Bogı (Çocuk bahçesi) gibi yer isimleri. Ayrıca Qışla ve Tumen gibi idari birimleri tanımlayan isimlendirmelerin ne olduğunu soruyorum mihmandarımız Mehmet Emin’e. Qışla köy, Tumen ilçe demek diyor. Bu kelimler Türkiye’de kullanılan askeri terimler. Eh biz bazen Türk milleti asker millettir demiyor muyuz? Demek ki oralarda kalanlar askeri terimleri yerleşim birimlerini tanımlamak için kullanmış, biz bu terimleri askeriyede kullanmaya devam etmiş, köy, kaza gibi kavramlar üretmişiz.

bottom of page